O kursie
Co roku opracowywane są raporty mówiące o tym, że ze względu na zanieczyszczenia powietrza umierają tysiące osób, a w skali światowej jest to nawet 7-8 mln. Badania epidemiologiczne są jednoznaczne, jednak sceptycy twierdzą, iż nie da się pokazać palcem kto dokładnie umarł ze względu na narażenie na pył zawieszony, ozon czy tlenki azotu.
Warto zatem przypomnieć kilka epizodów smogowych, które wystąpiły w XX w:
- Grudzień 1930 r., Belgia, dolina rzeki Mozy - utrzymująca się na terenie zamieszkanym zaledwie przez kilka tysięcy osób mieszanka pyłu (m.in. sadzy), tlenku węgla, tlenków siarki i fluorowodoru pochodząca z kominów okolicznych fabryk i gospodarstw domowych przyczyniła się do śmierci ok. 60 osób;
- Lipiec 1943 r., USA, Los Angeles – unosząca się nad miastem niebiesko-brązowa „mgiełka” zawierająca głównie tlenek węgla, tlenki azotu, węglowodory pochodzące ze spalin samochodowych powodowała obumieranie roślin, ale też ludzie odczuwali podrażnienia oczu i górnych dróg oddechowych;
- Październik 1948 r., USA, Donora – utrzymująca się przez kilka dni w powietrzu mieszanka dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, fluorowodoru pochodząca z kominów lokalnej huty i okolicznych gospodarstw domowych spowodowała śmierć 20 osób, kolejnych 50 mieszkańców zmarło z przyczyn oddechowych w ciągu miesiąca od zdarzenia, problemy z oddychaniem miało ok. 7000 osób, tj. blisko połowa mieszkańców miasta;
- Grudzień 1952 r., Wielka Brytania, Londyn – niesprzyjające warunki meteorologiczne sprawiły, że ogromne ilości kwasu solnego, fluoru, dwutlenku siarki i cząstek stałych z okolicznych fabryk i gospodarstw domowych kumulowały się przy powierzchni ziemi doprowadzając do śmierci ok. 4 500 osób (głównie z powodu schorzeń układu krążenia), w wyniku powikłań wywołanych skażeniem powietrza zmarło ok. 7 000 kolejnych mieszkańców stolicy Wielkiej Brytanii.
To tylko nieliczne ze znanych przypadków „smogu”, które zapisały się na kartach historii. Pokazały one zagrożenie, jakie niosą za sobą zanieczyszczenia powietrza nie tylko zimą w godzinach porannych, kiedy temperatura powietrza jest niska i odnotowujemy duże stężenie pyłu, ale również w miesiącach letnich, gdy w godzinach popołudniowych przy udziale promieniowania słonecznego zachodzą reakcje fotochemiczne prowadzące do powstawania m.in. ozonu.
Zagadnienia
- Co to jest zanieczyszczenie powietrza i jakie są jego źródła?
- Jakie są rodzaje zanieczyszczeń powietrza i ich skutki?
- Czym jest smog i kiedy występuje?
- Jaki wpływ na środowisko mają kwaśne deszcze?
Autorzy
Zespół Projektu LIFE-MAPPINGAIR/PL