O kursie

Zanieczyszczenia powietrza w Polsce to temat, który z roku na rok jest coraz częściej poruszany, przez co zwiększa się świadomość społeczeństwa na temat zagrożeń, jakie niosą za sobą podwyższone stężenia gazów i pyłu. Oddziaływanie człowieka na środowisko poprzez rozwój przemysłu oraz gwałtowny wzrost zużycia surowców, energii, postępującą urbanizację i rozwój komunikacji, stale zwiększa łączną pulę zanieczyszczeń wprowadzanych do poszczególnych elementów środowiska, w tym do powietrza atmosferycznego. Jak wskazują wyniki ocen rocznych przeprowadzanych przez Inspekcję Ochrony Środowiska, za fatalny stan powietrza w Polsce odpowiedzialna jest przede wszystkim tzw. niska emisja, pochodząca z sektora bytowo-komunalnego i transportu. Wśród innych źródeł wymienia się również przemysł, energetykę opartą na spalaniu węgla i rolnictwo.

Zagadnienia
  1. Co to jest powietrze atmosferyczne?
  2. Czym jest zanieczyszczenie powietrza i jakie są jego źródła?
  3. Co to jest emisja, a czym jest emitor?
  4. Jakie są skutki zanieczyszczenia powietrza?
  5.  Który rodzaj emisji zanieczyszczeń do powietrza jest najbardziej szkodliwy?

Autorzy

Zespół Projektu LIFE-MAPPINGAIR/PL 

O kursie

Jakość powietrza mówi nam o ilości szkodliwych substancji, które mogą się w powietrzu znajdować. Informacja o jakości powietrza dotyczy różnych zanieczyszczeń, należą do nich: pył zawieszony PM10, pył zawieszony PM2.5, dwutlenek siatki, dwutlenek azotu, tlenek węgla czy ozon.

Po co nam wiedza o jakości powietrza? Ponieważ zanieczyszczenia powietrza są dla nas szkodliwe. Dzięki temu, że wiemy jaka jest aktualna i prognozowana jakość powietrza, możemy dostosować swoją aktywność na powietrzu – powtrzymać się od niej, gdy jest źle lub korzystać z dobrych warunków. Jeśli wiemy, że na jakimś obszarze jakość powietrza jest bardzo często zła, możemy taką informację wykorzystać do lobbowania o zmiany – np. wymianę piecy grzewczych w okolicy. Informacja o jakości powietrza służy również do celów naukowych. Dzięki temu możliwe jest np. badanie skutków zdrowotnych zanieczyszczeń powietrza.

Zagadnienia
  1. Czym jest jakość powietrza?
  2. Czym się różni pomiar od prognozy?
  3. Z których portali warto korzystać i czego mogę się z nich dowiedzieć?
  4. Na co zwrócić uwagę podczas korzystania z pomiarów/prognoz?

Autorzy

Zespół Projektu LIFE-MAPPINGAIR/PL

O kursie

Co roku opracowywane są raporty mówiące o tym, że ze względu na zanieczyszczenia powietrza umierają tysiące osób, a w skali światowej jest to nawet 7-8 mln. Badania epidemiologiczne są jednoznaczne, jednak sceptycy twierdzą, iż nie da się pokazać palcem kto dokładnie umarł ze względu na narażenie na pył zawieszony, ozon czy tlenki azotu.

Warto zatem przypomnieć kilka epizodów smogowych, które wystąpiły w XX w:

  • Grudzień 1930 r., Belgia, dolina rzeki Mozy - utrzymująca się na terenie zamieszkanym zaledwie przez kilka tysięcy osób mieszanka pyłu (m.in. sadzy), tlenku węgla, tlenków siarki i fluorowodoru pochodząca z kominów okolicznych fabryk i gospodarstw domowych przyczyniła się do śmierci ok. 60 osób;
  • Lipiec 1943 r., USA, Los Angeles – unosząca się nad miastem niebiesko-brązowa „mgiełka” zawierająca głównie tlenek węgla, tlenki azotu, węglowodory pochodzące ze spalin samochodowych powodowała obumieranie roślin, ale też ludzie odczuwali podrażnienia oczu i górnych dróg oddechowych;
  • Październik 1948 r., USA, Donora – utrzymująca się przez kilka dni w powietrzu mieszanka dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, fluorowodoru pochodząca z kominów lokalnej huty i okolicznych gospodarstw domowych spowodowała śmierć 20 osób, kolejnych 50 mieszkańców zmarło z przyczyn oddechowych w ciągu miesiąca od zdarzenia, problemy z oddychaniem miało ok. 7000 osób, tj. blisko połowa mieszkańców miasta;
  • Grudzień 1952 r., Wielka Brytania, Londyn –  niesprzyjające warunki meteorologiczne sprawiły, że ogromne ilości kwasu solnego, fluoru, dwutlenku siarki i cząstek stałych z okolicznych fabryk i gospodarstw domowych kumulowały się przy powierzchni ziemi doprowadzając do śmierci ok. 4 500 osób (głównie z powodu schorzeń układu krążenia), w wyniku powikłań wywołanych skażeniem powietrza zmarło ok. 7 000 kolejnych mieszkańców stolicy Wielkiej Brytanii.

To tylko nieliczne ze znanych przypadków „smogu”, które zapisały się na kartach historii. Pokazały one zagrożenie, jakie niosą za sobą zanieczyszczenia powietrza nie tylko zimą w godzinach porannych, kiedy temperatura powietrza jest niska i odnotowujemy duże stężenie pyłu, ale również w miesiącach letnich, gdy w godzinach popołudniowych przy udziale promieniowania słonecznego zachodzą reakcje fotochemiczne prowadzące do powstawania m.in. ozonu. 

Zagadnienia

  1. Co to jest zanieczyszczenie powietrza i jakie są jego źródła?
  2. Jakie są rodzaje zanieczyszczeń powietrza i ich skutki?
  3. Czym jest smog i kiedy występuje?
  4. Jaki wpływ na środowisko mają kwaśne deszcze?

Autorzy

Zespół Projektu LIFE-MAPPINGAIR/PL